A THIHNA LEH A THAWH LEHNA INKÂR NUN

— Pastor PL Thlenga, PhD.
Professor
Spicer Adventist University, Pune.

1. Pathian a ngawih vang vang hian a ropuina tihlan a ni dâwn hnai tihna a lo ni. Isua kha kross-ah an khenbeh hnu khan ropui taka hnehna changa a lo thawh lehna tûrin ni thum leh zan thum (Zan 3 leh ni 3 chiah chiah thlânah a awm tihna ni lovin Bible ṭawngkam ka han hmang ve mai ani e) thlân khawhar leh thim takah phum phawt a ngai a ni.

2. Thlâna ni 3 an phûm chhûng kha a nu Mari tân leh a zirtîrte tân chuan a rei duh hlê ang. Setana leh a hote lah khan Pathian fapa chu kan that ta tiin hnehna changa in ngaiin an lo lâwm viau leh nghal awm si a. Isua zuitute pawh an beidawng hman hle a ni.

3. Emau kawnga zirtîrte ṭhiandun kal pawh khân keini Judate tlantu tûr anih kan beisei tehlul nên tiin an beidawn thu an sawi anih kha.

4. A nu Mari tân phei chuan a va’n beidawnthlâk dâwn êm. An thinlungah thimna chhah takin a tuam vêl a ni. Mahse khawthim hi a chhah zawh poh leh khâwnvar chu a êng nasa ting mai ang hian ni thum ngawt mai lei thim chhûngah Isua a zâlna chuan a thawlehna chian zia leh ropui zia a tilang nasa ting mai a lo ni. Hnehna chan hma in thlân thimah ni thum a awm phawt a ngai a ni.

5. Ni thum chhûng khân Pa Pathian chu awm lo ang maiin a reh vawng vawng mai a. A fapa thlân thim vâwt taka zalha awm reng chu a theihngilh ta ni hian a lang a, A Fapa hnênah leh zirtîrte hnênah pawh a inlâr miah lo. Mahse a lo inlâr vêk chuan a ropuizia chu sawiin a siak lova, mit ngeia hmutu te pawhin an ring lo hial a ni.

6. Pathian hi a châng chuan kan nunah reh vawng vawng châng a nei ṭhin a. Pathian hi reh vawng vawng ṭhin angin lang mahse min theihnghilh ta tihna a ni lo.

7. Lazara pawh ni 4 zet mai thlân thim vâwt takah an zalh lai khan a farnute kha an va mangang nasa hman êm! Isua lah chu a hmanhmawh der mai si lo. Ko ko mahse hre lo ang maiin Isua kha a ngawi tlat mai a. Mahse kha pawh kha a ropuizia tihlanna tûr a lo ni zâwk. Khatia a ngawih vang vang avâng khan Isua khan Lazara leh a farnu te kha a theihngilh ta tihna a ni lo. A ngawih rei zawh poh leh a ropuina a lang nasa ting mai a lo ni.

8. Israel fate pawh Aigupta ramah kum 400 zet mai salah an awm chhûng khân an au ṭhin a, mahse Pathian kha a ngawi tlat mai a. Pathian khân a theihngilh ta daih niin a lang. Mahse a lo theihngilh rêng rêng lo mai a. Kum 400 hnuah Mosia hnênah a rawn inlâr a, Mosia hmangin ropui taka chhanchuah an ni ta a ni. Amah Mosia ngei pawh khân a nunah Pathian hian min theihngilh ta anih hi tih châng a ngah ngawt ang.

9. Mi a thah avângin Media ramah a tlânchhia a. A tlânchhiatna ramah hnam dang leh ringlo mi Zepori nupuiah a nei a. Mosia Pathian chu a biak sak ve thei si lo. Thlalêr ah kum 40 zet mai beram vênga a awm lai khan Pathian chu vawikhatmah Mosia hnênah a inlâr lo. Ka sual vângin ka tuar ta anih hi a ti ngei ang. Pathian hian min theihngilh ta anih hi a ti ngei ang. Mahse Pathian chuan a lo theihngilh lo nasa mai a. Mosia chu ropui taka hman a lo tum nasa mai hi a lo ni zâwk a.

10. Ni khat chu Pathian bêl ruat hnungtawlh mêk Mosia hnênah chuan a rawn inlâr ta a. “Mosia, Mosia. Kei hi i pu Abrahama Pathian, Jakoba Pathian, Isaka Pathian kha ka ni” a rawn ti a. Khatih lai khân Mosia tân khân a va lawmawm dâwn êm! Jakoba, bum hmang leh hel hmang mahni pianna pa te ngei pawh bum a, pianpui unau te malsâwmna chan tûr ngei pawh chhuhsak duhtu Pathian nih pawh hreh lo Jakoba Pathian ngei chuan mahni sual avânga hremna tâwk nia inngai Mosia chu a rawn ko ta a. Ropui taka a hman duh thu a rawn puang ta a ni.

Jakoba a ngaidam ang khân kei pawh min ngaidam anih hi tiin rawngbâwltu hnungtawlh mêk Mosia kha a va’n lâwm dâwn êm! Kum 40 chhûng Pathian a ngawih vang vang kha ropui taka a hman theih nân a buatsaihna a lo ni zâwk a ni.

11. Chuvangin ṭhian te u, kan nunah hian Pathian hi au au mah ila mi chhâng tawh dâwn lo anih hi ti a Pathian kan nunah a ngawih vang vang châng hian Pathian hian min theihngilh tâ tihna a ni lo. Min hre renga kan tân ruahmanna fel tak a lo buatsaih ru reng zâwk a ni tih hi i ring ang u.

12. Tunah khua chu thim rih hle mahse a thim chhah zawh poh leh a êng a la ropui zâwk dâwn a ni. An phûmna thlân a thûk zawh poh leh, an delhna lung a len zawh poh leh a thawh lehna kha a ti chiang a, a ti ropui ting mai a ni.

13. A thih aṭanga a thawhleh hmâ inkâr nun hi khawhar nun leh fianrial nun a ni a. Hun thim lai ber a ni. Heta hnehna i chan chuan i hma lamah pawh hnehna i chang zêl ang. Rinna leh beiseina nen Lalpa thil mak ropui tih tûr chu lo nghâk veng veng mai rawh le.

14. He Good Friday leh Easter Sunday inkâr hi Sabbath a ni a. Isua khân khawvêl a siam ṭantirha ni sarihniah a châwl ang chiah khan he Sabbath ni hian a taksa, a ruang pawh thlânah a châwl veng veng a ni. Chuvangin Good Friday leh Easter Sunday inkâr hi thlaraua kan chawlhna ni a ni. Engmah kan lo tihbuai a ngai lova. Ropui taka Isua a thawh leh nghâka beiseina nen rinna nen amahah in nghat a, Amah nên inpâwla kan chawlh hun tûr a ni.

15. Hemi hunah hian Amah nen inpâwla thlamung taka i chawlh theih chuan ropui taka a lo thawhlehni Sunday aṭangin hneh chung leh hneh zêl chungin hna i thawk ṭan thei tawh ang. Isua pawh thlânah a chawlh veng veng hnuin a lo thawhleh tûk aṭang kha chuan hmuntinah kal lâwrin a buai hlê. A inlârkuala A pa in a tirh chhan chanchinṭha puanna hna chu a thawk nghal char char a ni.

16. Pathian mi amah ringtu Amaha innghat tân chuan A thihna leh thawhleh inkâr hi thim tak angin a lang, mahse ropui taka a lo inlâr hun nghâka hlimtak leh thlamuang taka an chawlh veng vengna hun a ni.

17. Mi tam tak kan buaina ber chu he a thihna leh thawhlehna inkâr nun Amah ringa kan chawlh veng vengna hun tûrah hian kan châwl thei lova. Kan manganga kan buai phili chûk ṭhin a. Mahni engengemaw lo thawh ve, lo tih ve vak kan tum ṭhin hi a ni. Amah pawh thlânah a châwl veng veng a, ropui taka Pain a kaihthawh hun nghâka a châwl mai mai ang hian kan thlarâu nun hi Amahah i châwl veng veng ang u. Heta châwl veng veng thei tur chuan A thihnaah sualte kan thihsan vek phawt a ngai. Thihna tel lo chuan thawhlehna a awm thei si lo. Kan nunah thim a chhah zawh poh leh a lo inlârna a ropui ting dâwn a ni tih hriain sualte thihsanin beiseina nên, rinna nên Lalpan thil min tihsak tûr chu i lo nghâk ang u.